AMANDA JADWIGA ROŻAŃSKA - BARANOWICZ  

Urodziła się 12 marca 1926 r. w Woli Korybutowieckiej (dawny pow. Krzemieniecki, obecnie na Ukrainie). W chwili wybuchu II Wojny Światowej uczęszczała do Gimnazjum i Liceum im. T. Czapskiego w Krzemieńcu.
Maturę zdała po zakończeniu wojny w Kluczborku na Opolszczyźnie. Dyplom z tytułem magistra sztuki uzyskała w 1952 roku w zakresie projektowania szkła i ceramiki w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (przemianowanej później na Akademię Sztuk Pięknych) we Wrocławiu. Od tego momentu, aż do emerytury, stale współpracowała z zakładami ceramicznymi i szklarskimi na Dolnym Śląsku. W 1968 roku dostała nagrodę i wyróżnienie Ministra Budownictwa. Od zakończenia studiów do dnia dzisiejszego jest stałym członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków we Wrocławiu.
Od chwili zatrudnienia w Jaroszowskich Zakładach Materiałów Ogniotrwałych w Jaroszowie, związała się trwale ze Strzegomiem. W tym czasie rozpoczęła również działalność społeczną na rzecz miasta i Ziemi Strzegomskiej.
W latach 70-tych była radną Rady Miejskiej w Strzegomiu. Występowała w obronie strzegomskich zabytków kultury materialnej, które w tamtych czasach popadały w coraz większą ruinę.
W 1975 roku jako główna inicjatorka, założyła Towarzystwo Miłośników Ziemi Strzegomskiej, które w 2015 roku obchodziło 40 - lecie swojej działalności.
Amanda Rożańska przez wiele lat pełniła funkcję prezesa Zarządu Towarzystwa Miłośników Ziemi Strzegomskiej. Wykazała się wieloma inicjatywami kulturalnymi związanymi z ochroną dziedzictwa regionalnego. Ówczesne władze Strzegomia, doceniając zaangażowanie społeczne Amandy Rożańskiej, nadały jej tytuł „Zasłużony dla miasta Strzegomia”.
W latach 80 – tych jako przedstawiciel TMZS, zasiadała w Zarządzie Regionalnym Dolnośląskiego Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego we Wrocławiu. Również w ramach działalności TMZS ściśle współpracowała, na niwie kulturalnej, z Towarzystwem Regionalnym Ziemi Świdnickiej.
Z końcem 1989 r. uwieńczone zostały jej starania o przejęcie kościoła po ewangelickiego. Uporządkowano pomieszczenia dawnego klasztoru i stworzono w nich siedzibę TMZS. W 1995 r. w dawnej zakrystii b. kościoła ewangelickiego otwarto Muzeum Ziemi Strzegomskiej, które istniało do 1997 r., kiedy Gmina Strzegom przekazała obiekt kościelny dla kurii biskupiej w Legnicy. Jest autorką wielu artykułów o zabytkach, wierszy, obrazów, rzeźb o Strzegomiu i okolicach.
Czynnie uczestniczyła we współredagowaniu i wydawaniu pierwszej gazety strzegomskiej pn. „Dla Wszystkich” w latach 1989-91, jest współautorką wielu broszur i folderów dotyczących historii Strzegomia, między innymi „Klasztor karmelitów w Strzegomiu”. Opracowała i doprowadziła do druku wiele kartek okolicznościowych z rysunkami, szkicami i wierszami własnego autorstwa. Była współtwórczynią wielu widowisk historycznych: Strzegomska Szopka Noworoczna, „Księżna Anna – czyli Bitwa pod Legnicą”, współorganizowała pierwsze plenery artystyczne studentów uczelni artystycznych i artystów plastyki z terenu Polski. Na początku lat 90-tych była inicjatorką nawiązania współpracy z organizacją byłych mieszkańców niemieckich Strzegomia (Bundesheimatgruppe Striegau). Współpraca z tą organizacją trwa do dnia dzisiejszego. Wielka kultura osobista pozwala jej być pośredniczką w licznych i owocnych kontaktach pomiędzy obecnymi – polskimi i dawnymi – niemieckimi mieszkańcami gminy Strzegom.
Amanda Rożańska jest twórczynią projektu pomnika księżnej Anny, która nadała prawa miejskie dla Strzegomia w roku 1242, usytuowanego w parku miejskim.
Jej społeczne zaangażowanie na rzecz promocji Ziemi Strzegomskiej, trwające prawie 50 lat, jest wyrazem głębokiego umiłowania naszej „Małej Ojczyzny”. W 2016 r. została uhonorowana tytułem „Honorowy Obywatel Strzegomia”, a także odznaczona „Srebrnym Krzyżem Zasługi”.

Członkowie TMZS na Walnym Zgromadzeniu w 1997 r. podjęli Uchwałę o nadaniu tytułu Honorowej Przewodniczącej i Honorowego Członka TMZS dla Amandy Rożańskiej. 



Wiersz Amandy Rożańskiej w wersji audio pt. "Bajda o kulawym diable co szukał białego piwa w Strzegomiu" - do odsłuchania tutaj