AMANDA JADWIGA ROŻAŃSKA - BARANOWICZ
Urodziła się
12 marca 1926 r. w Woli Korybutowieckiej (dawny pow. Krzemieniecki,
obecnie na Ukrainie). W chwili wybuchu II Wojny Światowej
uczęszczała do Gimnazjum i Liceum im. T. Czapskiego w Krzemieńcu.
Maturę
zdała po zakończeniu wojny w Kluczborku na Opolszczyźnie. Dyplom z
tytułem magistra sztuki uzyskała w 1952 roku w zakresie
projektowania szkła i ceramiki w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk
Plastycznych (przemianowanej później na Akademię Sztuk Pięknych)
we Wrocławiu.
Od tego momentu, aż do emerytury, stale współpracowała z
zakładami ceramicznymi i szklarskimi na Dolnym Śląsku. W 1968 roku
dostała nagrodę i wyróżnienie Ministra Budownictwa. Od
zakończenia studiów do dnia dzisiejszego jest stałym członkiem
Związku Polskich Artystów Plastyków we Wrocławiu.
Od
chwili zatrudnienia w Jaroszowskich Zakładach Materiałów
Ogniotrwałych w Jaroszowie, związała się trwale ze Strzegomiem. W
tym czasie rozpoczęła również działalność społeczną na rzecz
miasta i Ziemi Strzegomskiej.
W
latach 70-tych była radną Rady Miejskiej w Strzegomiu. Występowała
w obronie strzegomskich zabytków kultury materialnej, które w
tamtych czasach popadały w coraz większą ruinę.
W
1975 roku jako główna inicjatorka, założyła Towarzystwo
Miłośników Ziemi Strzegomskiej, które w 2015 roku obchodziło 40
- lecie swojej działalności.
Amanda Rożańska przez wiele lat pełniła funkcję
prezesa Zarządu Towarzystwa Miłośników Ziemi Strzegomskiej.
Wykazała się wieloma inicjatywami kulturalnymi związanymi z
ochroną dziedzictwa regionalnego. Ówczesne władze Strzegomia,
doceniając zaangażowanie społeczne Amandy Rożańskiej, nadały
jej tytuł „Zasłużony dla miasta Strzegomia”.
W
latach 80 – tych jako przedstawiciel TMZS, zasiadała w Zarządzie
Regionalnym Dolnośląskiego Towarzystwa Społeczno – Kulturalnego
we Wrocławiu. Również w ramach działalności TMZS ściśle
współpracowała, na niwie kulturalnej, z Towarzystwem Regionalnym
Ziemi Świdnickiej.
Z
końcem 1989 r. uwieńczone zostały jej starania o przejęcie
kościoła po ewangelickiego. Uporządkowano pomieszczenia dawnego
klasztoru i stworzono w nich siedzibę TMZS. W 1995 r. w dawnej
zakrystii b. kościoła ewangelickiego otwarto Muzeum Ziemi
Strzegomskiej, które istniało do 1997 r., kiedy Gmina Strzegom
przekazała obiekt kościelny dla kurii biskupiej w Legnicy. Jest
autorką wielu artykułów o zabytkach, wierszy, obrazów, rzeźb o
Strzegomiu i okolicach.
Czynnie
uczestniczyła we współredagowaniu i wydawaniu pierwszej gazety
strzegomskiej pn. „Dla Wszystkich” w latach 1989-91, jest
współautorką wielu broszur i folderów dotyczących historii
Strzegomia, między innymi „Klasztor karmelitów w Strzegomiu”.
Opracowała i doprowadziła do druku wiele kartek okolicznościowych
z rysunkami, szkicami i wierszami własnego autorstwa. Była
współtwórczynią wielu widowisk historycznych: Strzegomska Szopka
Noworoczna, „Księżna Anna – czyli Bitwa pod Legnicą”,
współorganizowała pierwsze plenery artystyczne studentów uczelni
artystycznych i artystów plastyki z terenu Polski. Na początku lat
90-tych była inicjatorką nawiązania współpracy z organizacją
byłych mieszkańców niemieckich Strzegomia (Bundesheimatgruppe
Striegau). Współpraca z tą organizacją trwa do dnia dzisiejszego.
Wielka kultura osobista pozwala jej być pośredniczką w licznych i
owocnych kontaktach pomiędzy obecnymi – polskimi i dawnymi –
niemieckimi mieszkańcami gminy Strzegom.
Amanda
Rożańska jest twórczynią projektu pomnika księżnej Anny, która
nadała prawa miejskie dla Strzegomia w roku 1242, usytuowanego w
parku miejskim.
Jej
społeczne zaangażowanie na rzecz promocji Ziemi Strzegomskiej,
trwające prawie 50 lat, jest wyrazem głębokiego umiłowania naszej
„Małej Ojczyzny”. W 2016 r. została uhonorowana tytułem
„Honorowy Obywatel Strzegomia”, a także odznaczona „Srebrnym Krzyżem
Zasługi”.
Członkowie TMZS na Walnym Zgromadzeniu w 1997 r.
podjęli Uchwałę o nadaniu tytułu Honorowej Przewodniczącej i
Honorowego Członka TMZS dla Amandy Rożańskiej.
Wiersz Amandy Rożańskiej w wersji audio pt. "Bajda o kulawym diable co szukał białego piwa w Strzegomiu" - do odsłuchania tutaj
Wiersz Amandy Rożańskiej w wersji audio pt. "Bajda o kulawym diable co szukał białego piwa w Strzegomiu" - do odsłuchania tutaj